Digitaal Burgerschap voor bibliotheken in de provincie Utrecht 

Digitale vaardigheden zijn essentieel om mee te kunnen doen in onze samenleving. Actief meedoen betekent ook dat je je onderdeel voelt van die maatschappelijke omgeving, dat je ervaart dat je actief kunt helpen bij het vormgeven ervan en dat je bij kunt dragen aan het maatschappelijk debat, zowel off- als online. Hierover gaat ‘digitaal burgerschap’.  

Hoe beweeg je je actief, makkelijk, zelfverzekerd en weerbaar in onze (online) informatiesamenleving? Zodat je als burger sociaal, democratisch en politiek kunt meedoen. De Bibliotheek is een belangrijke aanjager in het oppakken van de maatschappelijke opgave uit het Bibliotheekconvenant: ‘Participatie in de informatiesamenleving’. Via het vierjarige landelijke impulsprogramma ‘Digitaal burgerschap’ (financieel mogelijk gemaakt door stichting Pica) ondersteunt BiSC de Utrechtse bibliotheken om deze rol te verstevigen en uit te breiden. Dit door verankering van digitaal burgerschap in het beleid, de bedrijfsvoering en de programmering van bibliotheken. 

Impulsen 
Bibliotheken kunnen via de Startersregeling, Programmeringsregeling of Proeftuinregeling financiële middelen aanvragen om hier lokaal mee aan de slag te gaan. De ondersteuning door BiSC hierbij wordt gefinancierd vanuit de vernieuwingssubsidie 2023 van de provincie Utrecht. 

Activiteiten in 2023 
In 2023 zijn vier Utrechtse bibliotheken actief met het programma aan de slag gegaan: 

• In januari diende Bibliotheek Utrecht een aanvraag in voor de Programmeringsregeling. Deze is gehonoreerd en de bibliotheek is aan de slag met de programmareeks Tech&Wij, waarover wij berichtten in de nieuwsbrief van maart. Dit traject loopt dit jaar nog door.  

• In mei werden de aanvragen van Bibliotheek Eemland en Bibliotheek Nieuwegein voor de Startersregeling goedgekeurd. Beide gingen aan de slag met onder meer het maken van een Theory Of Change (TOC), een Omgevingsanalyse en een Lokaal Plan. Bibliotheek Eemland richt zich op het ontwikkelen van een Medialab 2.0. Bibliotheek Nieuwegein gaat een Stadslab opzetten, met een community van betrokken inwoners en partners rondom het thema digitaal burgerschap. In beide plannen zit overlap en de bibliotheken wisselen dan ook ideeën uit. De Startersregeling is gericht op het ontwikkelen van de plannen waarvoor vervolgens via de Programmeringsregeling geld aangevraagd kan worden voor de uitvoering. In 2024 zijn beide bibliotheken hiermee aan de slag gegaan.     

• In oktober is ook de Startersregeling-aanvraag van Bibliotheek Lek en IJssel goedgekeurd. De focus hierin is het vaardig en weerbaar maken van mensen bij het gebruiken van online-informatie, dit op een positieve manier, dus zonder onnodig angst te zaaien.   

Reeks aan activiteiten 
Naast de ondersteuning bij de aanvragen, organiseerden we in maart en juni 2023 online sessies met de negen Utrechtse bibliotheken over ieders stand van zaken met betrekking digitaal burgerschap en over de voorbereiding van aanvragen voor de Startersregeling. We organiseerden daarnaast negen één op één sessies (fysieke en online) ter ondersteuning van aanvragen van bibliotheken. We voerden tien online-gesprekken met bibliotheekmedewerkers voor ondersteuning bij de aanvraag. Er waren twee fysieke workshops (juni en september 2023) en twee online sessies over ‘burgerjournalistiek’ georganiseerd door BiSC, samen met Instituut voor Beeld en Geluid, Netwerk Mediawijsheid, Kunstenhuis Idea, Bibliotheek Eemland. En op 1 november was er de workshop over Citizen Science in de Bibliotheek Utrecht – Neude, georganiseerd door BiSC, met Samen Meten Utrecht (SMU) en met deelname van de Bibliotheken Eemland, de Bibliotheek Nieuwegein, Veenendaal en ook Dommeldal (werkgebied Cubiss).    

Meer informatie 
Wil je meer weten over het programma Digitaal Burgerschap bij de bibliotheken in Utrecht? Hou dan onze padlet in de gaten met aanvullende informatie, basisdocumenten, inspiratie en de laatste updates. Of neem contact op met adviseur innovatie / projectleider digitaal burgerschap Els van der Kar.

(Foto/bron: Pexels.com, Cottonbro, 5473955).

<<Terug naar overzicht