Blog van Peter van Eijk
Dit is mijn derde en laatste blog, met een reflectie op ervaringen in het organisatienetwerk van bibliotheekorganisaties. Ik blik terug op innovatieprojecten met een lens die bepaald wordt door mijn vijf principes.1 Dit idee werd aangewakkerd door een oud-collega die vroeg: “Hoe is het gegaan Peter, met de praktische toepassing daarvan?” Een begrijpelijke vraag: opschrijven is één ding, succesvol uitvoeren is iets anders. Benieuwd naar het antwoord? Lees dan verder.
Geef aandacht
Iedere collega verstaat a priori wat anders onder de term ‘innovatie’. Want ieders lens om naar ‘de wereld’ te kijken is anders. Zonder aandacht voor een werkdefinitie van dit grondbegrip bestaat er in projecten een reële kans op spraakverwarring, uiteenlopende verwachtingen, groeiende irritatie, etc. Terwijl veel lezers dit zullen herkennen, besteden we er weinig tijd aan. Zien we innovatie als een proces? Als een kenmerk van een product of dienst? En welk doel hebben we precies voor ogen? 2
Ik ben me er ook altijd van bewust geweest en toch is het maar beperkt gelukt om voor dit onderwerp voldoende ruimte te maken.
Wat in dit verband ook tegenviel: serieus aandacht schenken aan ‘the day after tomorrow’. Ook dat is voor netwerkleiders van groot belang. Waarom? Klik op de link: https://www.youtube.com/watch?v=DNRIWHlwQAw
Kies de juiste mensen
Dit principe blijft van grote betekenis. Want dankzij de werkgemeenschap van deskundige collega’s en zelfstandige professionals om me heen, is het gelukt om gezamenlijk bruikbare projectresultaten op te leveren.
Anno 2025 verdient alleen de gekozen redactie een wijziging. Want in de huidige krappe arbeidsmarkt heeft een werkgever/opdrachtgever niet zoveel te kiezen. Het is eerder andersom. De innovatieprofessionals hebben veelal zelf de keuze met wie ze willen samenwerken.
Denk groot, doe klein
In het organisatienetwerk zijn velen in staat gebleken om – ook onder moeilijke omstandigheden – de realiteit succesvol vorm te geven. In ruim 15 jaar heeft het bibliotheeknetwerknetwerk diverse collectieve innovaties geïntroduceerd. Denk aan Boekstart, de Bibliotheek op School, de Online Bibliotheek, de digi-taalhuizen en de Informatiepunten Digitale Overheid. Allemaal nieuwe diensten met een lange termijn doorwerking (een woord dat ik liever gebruik dan het containerbegrip ‘impact’).
Juist in een tijd waarin ‘het kwaad’ zich steeds vaker manifesteert, is het zaak om met verbeeldingskracht ideeën over een betere toekomst te zaaien in de vruchtbare bodem die er op veel plaatsen in het organisatienetwerk is.
Innoveer permanent
Ook in mijn werkkamer staat geen glazen bol en zelfs supercomputers doen geen betrouwbare voorspellingen over een langere periode. Maar de wereld zal doordraaien en digitalisering is een robuuste trend. Dat is alom bekend. Voor iedere bestuurder en professional betekent dit: verander mee!
Het principe is actueel gebleven, maar anno nu spreekt de formulering ‘nooit af’ mij meer aan.3 Voortdurend verbeteren en aanpassen was, en is, noodzakelijk om relevant te kunnen blijven voor het algemene publiek.
Ga voorop in volgen
Er zijn altijd voorlopers die verder zijn op de weg naar een perspectiefvolle toekomst. Gelukkig biedt moderne technologie allerlei mogelijkheden om ze te kunnen volgen. En niet alleen dat: de interactie met vertegenwoordigers van bijvoorbeeld Cultuurconnect en SURF waren zonder uitzondering inspirerend voor mijn werk, onder meer voor de ICT-coöperatie SDI: Samen Digitaal Innoveren.
Ook dit vijfde principe houdt zijn plaats in de gereedschapskist van de innovatieprofessional. De keuze ‘wie te volgen’ hangt natuurlijk wel af van de richting die netwerkleiders willen inslaan.
Tot slot
Dankzij alle opgedane ervaringen van de afgelopen jaren hebben de principes voor mij een meer gelaagde, diepere betekenis gekregen. De hoop dat sommige van mijn woorden de lezer helpen om eigen woorden te vinden voor innoveren in een organisatienetwerk, voedt mijn plan om door te gaan met (op)schrijven. Daarover volgende maand meer.
Peter van Eijk
Januari 2025
Voetnoten
1 Peters Principes, handreiking voor innovatieprofessionals (2012)
2 Mijn eenvoudige werkdefinitie – Innovatie is het invoeren van iets nieuws om een doel van de organisatie te kunnen bereiken – heeft geen brede bekendheid gekregen – althans vooralsnog.
3 Aslander en Witteveen, Nooit af, (2015, Business Contact)