Er is steeds meer belangstelling voor burgerwetenschap en de mogelijke rol van de Bibliotheek hierbij. Eerder berichtten we al over een sessie die we hierover hebben georganiseerd eind vorig jaar in de Bibliotheek Utrecht. 

Betekenis 
Burgerwetenschap is een innovatieve benadering voor wetenschappelijk onderzoek, waarbij burgers een actieve rol spelen. Burgerwetenschap kan bijvoorbeeld zorgen voor data waar je anders geen toegang toe hebt. Ook brengen burgers veel ervaringskennis in. (bron: RIVM). 
 
‘Burgerwetenschap’ wint aan sociaal maatschappelijk belang. Door middel van burgerwetenschap versterk je als inwoners je informatiepositie, creëer je grip op je eigen leefomgeving en ben je een sterkere gesprekspartners voor overheden en bedrijven. Voor bibliotheken is burgerwetenschap een interessante manier om een nieuwe doelgroep aan te boren en om een praktische invulling aan het begrip ‘burgerschap’ te geven.   

 
Rol voor de Bibliotheek 
Vanuit de KB is er een initiatief gestart om de bibliotheken te positioneren als ‘Citizen Science Hub’. Op 8 juli jl. was hier een eerste bijeenkomst over en ook BiSC was hierbij aanwezig. Kijk hier voor een kort verslag van deze bijeenkomst. 

Het idee is dat de openbare bibliotheken een intermediaire rol kunnen spelen wanneer burgers het initiatief nemen om een burgerwetenschap-project op te pakken. Denk aan een project op het gebied van lucht- of waterkwaliteit (bijvoorbeeld dataverzamelingen met de Snuffelfiets), de inrichting van openbare ruimtes (verkeersmetingen doen) of op het gebied van gezondheid (werken met smart watches). 

Kern van Citizen Science is dat het om onderzoek gaat naar problemen (‘uitdagingen’) die burgers willen oppakken. Bibliotheken kunnen hierbij faciliteren, bijvoorbeeld bij het opzetten van een onderzoek, bij het organiseren van dialogen, experts uitnodigen, en bij het uitlenen van bijvoorbeeld meetapparatuur. Binnen de provincie Utrecht hebben de bibliotheken Nieuwegein, Eemland en Veenendaal al ervaring met burgerwetenschap-activiteiten opgedaan.   

Vervolg 
Momenteel werkt de KB aan een whitepaper over Citizen Science, onder meer met als idee om een programma rondom dit onderwerp te gaan organiseren. En ook vanuit BiSC denken en werken we mee. Wordt vervolgd dus. En uiteraard zijn ideeën hierbij van harte welkom!   

Informatie en contact 
Voor meer informatie of ideeën, neem contact op met Els van de Kar of Joris Haanstra. 

Ter inspiratie geven we hieronder alvast een aantal interessante links: 

• Presentatie van Margaret Gold van 8 juli 2024: Citizen Science in Bibliotheken – presentatie aan de KB netwerk dag (zenodo.org) 

• Het CS netwerk in NL: https://www.cs-nl.network/ 

• CS bij onze zuiderburen: https://www.scivil.be/en  

• CS in Europa: https://eu-citizen.science/ecs_project/  

• In de USA is CS een vrij grote beweging; zie SciStarter – SciStarter 

• Voorbeelden van Samen Meten Utrecht: https://samenmetenutrecht.nl/project/  

• Voorbeeld over waterkwaliteit meten: https://natuurenmilieu.nl/themas/klimaat-biodiversiteit/waterkwaliteit/citizen-science-project-vang-de-watermonsters/ 

• De wereldwijde sensor community: https://sensor.community/nl/ 

• En natuurlijk de Biebtobieb-groep-link: https://www.biebtobieb.nl/do/office?id=1822102-6f6666696365 

(Beeld/bron: Pexels.com, Shvetsa, 5324958)