Digitaal burgerschap krijgt steeds duidelijker een plek binnen de bibliotheeksector. Het is belangrijk dat mensen zich actief, vaardig en weerbaar kunnen bewegen in onze online informatiesamenleving. En de bibliotheek speelt een belangrijke rol hierbij vanuit haar positie in lokale gemeenschappen. Eind 2022 ging het landelijke Programma Digitaal Burgerschap van start; een vierjarig programma, gericht op verankering van digitaal burgerschap in het beleid, de bedrijfsvoering en de programmering van bibliotheken*.  

Eind 2023 hebben we in de nieuwsbrief een update geplaatst en aangezien het aantal bibliotheken dat meedoet gestaag groeit vertellen we er graag weer over.  

Waarmee zijn we aan de slag: 

• Bibliotheek Utrecht heeft al eind 2022 de programmeringsaanvraag ingediend en in 2023 en eerste helft 2024 vier keer een week met verschillende activiteiten geprogrammeerd rondom Digitaal Burgerschap. De laatste twee waren in januari, te weten een week rondom Data & Privacy, en in april een week rond Online/Offline Balans. Bibliotheek Utrecht is hierin koploper en denkt nu na over het structureel inbedden van Digitaal Burgerschap activiteiten in hun activiteiten. 
• Bibliotheek Eemland en Bibliotheek Nieuwegein hebben vorig jaar meegedaan aan de startersregeling en een Theory Of Change (TOC), een Omgevingsanalyse en een Lokaal Plan gemaakt. Zij zijn nu aan de slag met de uitvoering van de programmeringsregeling.  Bibliotheek Eemland richt zich op het ontwikkelen van een Medialab 2.0. Bibliotheek Nieuwegein gaat in hun verbouwde pand een Stadslab opzetten, met een community van betrokken inwoners en partners rondom het thema digitaal burgerschap.  
• In oktober 2023 is de Startersregeling-aanvraag van Bibliotheek Lek en IJssel goedgekeurd. Zij gaan aan de slag met het aanvragen van de programmeringsregeling in de volgende ronde. Hun activiteiten richten zich op het vaardig en weerbaar maken van mensen bij het gebruiken van het online informatie, dit zonder het accent op angst.  
• Bibliotheek ZOUT en KunstenHuis Idea hebben de startersregeling aangevraagd en zijn nu bezig met de uitvoering hiervan. Tijdens de landelijke dagen in mei waren zij samen met andere bibliotheken aanwezig om informatie op te doen rond het opstellen van een Omgevingsanalyse, een Lokaal plan en een TOC (Theory of Change).  
• Bibliotheek Het Groene Hart heeft in mei de startersaanvraag ingediend en is aan de slag met inventariseren welke vragen en behoeften er zijn op het gebied van digitaal burgerschap. 
• Bibliotheken AVV en Veenendaal volgen de ontwikkelingen en zijn aanwezig bij de onderlinge kennisuitwisseling-meetings. Zij gaan op een later moment meedoen en volgen bijvoorbeeld ook al cursussen.  
• In juni is de Maand van de AI waarin we samen optrekken met Cubiss. Hier komt een aparte nieuwsbrief over.  
• En we starten vanuit Cubiss en BISC een proeftuin met bibliotheken over lokale journalistiek, AI en bibliotheken.  

Kortom, er zijn weer volop stappen gezet; op naar meer digitaal burgerschap!  

Achtergrondinformatie 

• Padlet met Digitaal Burgerschap-informatie voor bibliotheken in de Provincie Utrecht: https://padlet.com/biscutrecht/digitaalburgerschap 

• Algemene informatie van het landelijke team: https://www.bibliotheeknetwerk.nl/digitaal-burgerschap 

Contact 

Voor meer informatie over het Programma Digitaal Burgerschap in de provincie Utrecht, neem contact op met Els van de Kar. 

* Het Programma Digitaal Burgerschap wordt landelijk georganiseerd waarbij bibliotheken via de Startersregeling, Programmeringsregeling of Proeftuinregeling financiële middelen kunnen aanvragen om er lokaal mee aan de slag te gaan. BISC ondersteunt de bibliotheken in de provincie Utrecht hierbij.  

(Foto/bron: pexels-cottonbro-studio-5473950)