Eén van de grote projecten in het werkplan 2020 van BiSC is de implementatie van het  ‘0 Euro lidmaatschap’ bij de Utrechtse Bibliotheken. Een eerste pilot zou in januari bij Bibliotheek Eemland van start gaan. Een onvoorzien probleem in de benodigde techniek noodzaakte ons de lancering naar het publiek enige maanden uit te stellen.
U zult begrijpen, door de corona-crisis is die lancering verder verschoven. Van dit uitstel zal echter geen afstel komen, want juist door de actualiteit wordt de propositie eigenlijk alleen maar relevanter. In het licht van de landelijke discussie over de ‘gratis Bibliotheek’ is het van belang om de uitgangspunten van het Utrechtse project nog eens onder de aandacht te brengen. Twee belangrijke ontwikkelingen spelen daarbij een hoofdrol.
programmeren
De eerste is de verschuiving van focus bij de meeste Bibliotheken van uitlenen naar programmeren. Of in andere woorden, de transformatie van de ‘Klassieke Bibliotheek’ naar de ‘Maatschappelijke (educatieve) Bibliotheek’. Bibliotheken richten zich met activiteiten als cursussen, voorstellingen, inloopspreekuren en taalcafé’ s op zowel bestaande als nieuwe doelgroepen. Want hoewel het bereik van deze activiteiten een overlap vertoont met het kernpubliek van bibliotheken, worden hiermee ook nieuwe publieksgroepen aangesproken.
De tweede ontwikkeling is de groei van de ‘verblijfsfunctie’, met name bij grotere bibliotheken.  Bezoekers die naar de bibliotheek komen om een kopje koffie te drinken, een krantje te lezen, te werken aan de computers of op hun laptop, onder de mensen te zijn of te ontsnappen aan een drukke thuissituatie.
onderzoek
Uit klantonderzoek dat we vorig jaar in een aantal Utrechtse Bibliotheken hebben uitgevoerd, blijkt dat in beide gevallen de bezoekers die om deze redenen naar de Bibliotheek komen, niet op voorhand geïnteresseerd zijn in lenen van materialen. Zij hebben andere behoeften, die op een andere manier door bibliotheken worden vervuld. Voor hen zou ‘gratis lenen’ dan ook geen extra motivatie zijn om naar de bibliotheek te komen of zich aan de bibliotheek te verbinden.
0 Euro zonder lenen
Dat laatste is ook mijn bruggetje naar de kern van het Utrechtse 0 Euro lidmaatschap: de ontwikkeling van proposities die voor anonieme (potentiële) bezoekers interessant genoeg zijn om een profiel aan te maken en toestemming te geven om met hen te communiceren . Proposities waar (gratis) lenen van materialen dus nadrukkelijk geen deel van uitmaakt. Daarbij gaan we uit van een ‘getrapte’ aanpak, die we (vooralsnog) Bieb Basis, Bieb Prikkelt en Bieb Verbindt hebben genoemd.
In de volgende nieuwsbrief ga ik graag verder in op de inhoud van deze proposities en de vraagtekens die ik heb bij vormen van een ‘0 Euro lidmaatschap’ gebaseerd op gratis lenen.
 
Terug naar de nieuwsbrief