BiSC en Cubiss werken sinds 2017 samen aan het ontwerpen van mogelijke nieuwe bibliotheekdiensten. Vanuit onze innovatietaak organiseerden we in de voorbije jaren Ronde Tafel Sessies en initieerden we pilotprojecten. Dit alles kwam plotsklaps onder druk te staan in maart vorig jaar. Want door de uitbraak van de mondiale Corona-pandemie kwam het openbare leven stil te liggen. Ook bibliotheken moesten hun deuren sluiten. In de grote buitenwereld kwam de ellende van de crisis ineens op de voorgrond te staan.

Business as (un)usual?
Parallel hieraan groeide in onze binnenwereld al snel het besef dat een vlotte terugkeer naar ‘’business as usual’’ onmogelijk zou zijn. Strategische vragen drongen zich op. Hoe kan het netwerk van bibliotheekorganisaties meer waarde toevoegen aan het leven van miljoenen landgenoten die – noodgedwongen – online veel actiever zijn geworden. (Denk daarbij alleen al aan het verplichte thuiswerken, aan online onderwijs, aan online zorginteractie.). Wat betekent dat voor onze dienstverlening? Hoe kan een stevigere verbinding tussen de lokale fysieke bibliotheken en de landelijke digitale bibliotheek ten behoeve van eindgebruikers tot stand komen? Met deze strategische vragen zijn we aan de slag gegaan.

Diverse externe deskundigen en bibliotheekprofessionals accepteerden onze uitnodiging voor verschillende activiteiten. Gegeven de Corona-beperkingen moest ook ik ‘’buiten het gebouw denken en handelen’’. Want wat je projectidee ook was: tijdens de lockdown moest het idee vooral online uitgevoerd worden. Een vergadering ging dus via Teams/Zoom. Een online whiteboard verving de vertrouwde ‘’brown papers’’ met gekleurde Post It’s. Zeker, het was wennen in het begin. Maar het is gelukt.

Bibliotheek Verrijker
Zo organiseerden we in het voorjaar een hackathon die medio 2020 resulteerde in dit experiment: https://www.bibliotheekverrijker.nl. Vervolgens nodigden we in het najaar een aantal publieke partners uit voor een online workshop over de toekomst van het bibliotheekwerk. Mede dankzij prima moderatoren en modern digitaal gereedschap werd het een productieve online brainstorm. Dankzij de verbeeldingskracht van onze gasten kwamen boeiende ideeën op de virtuele tafel.

De bibliotheek in 2025
Deze ideeën zijn nu uitgewerkt in een visie op bibliotheekdiensten in 2025. De visie staat in een schets die via deze link is te vinden: www.bibliotheek2025.nl  [1] Via de verhalen van verschillende persona’s zijn onze beginnende antwoorden op de sleutelvragen te vinden.

‘’We can only see what we think is possible’’. Deze quote leen ik om iedereen die dit leest uit te nodigen mee te doen aan de dialoog over de toekomst van bibliotheekdienstverlening.[2]  Welke mogelijkheden ziet u? Welke acties zijn vanuit uw visie wenselijk? Verderop in de nieuwsbrief leest u hoe u een reactie kunt plaatsen. Samen met de collega’s van BiSC en Cubiss verheug ik me erop om deel te kunnen nemen in de dialoog. Nu nog online, in het najaar in levende lijve. Binnenkort meer nieuws daarover.

En dat er veel uit te wisselen valt, dat blijkt wel! Want niet eerder telde de maandelijkse nieuwsbrief van BiSC zo veel artikelen. En natuurlijk, het gaat er niet om dat we ‘veel artikelen’ bieden, maar het laat wel zien dat het bruist en borrelt van de initiatieven, inspiratie en nieuwe ideeën. Volop energie, basis en voeding voor….ja: dialoog!

Peter van Eijk
Mei 2021

[1] Dank aan innovatiespecialist Almar van der Krogt en de professionals van bureau Freshheads voor hun hulp.
[2] De quote is van technologie-expert Brian Roemmele